Bliksemafleider

De bliksemafleider is uitgevonden door Benjamin Franklin na een op 15 juni 1752 uitgevoerd experiment met een vlieger en een nat vliegertouw tijdens een onweersbui. In Nederland werd de eerste bliksemafleider in 1782 geplaatst door Cornelis Krayenhoff op de toren van de Grote of Martinikerk van Doesburg.

Bouw en werking

Een bliksemafleider bevindt zich niet altijd op het hoogste punt van een gebouw. In het geval van een blikseminslag leidt de bliksemafleider de stroom van enkele duizenden ampères naar de aarde (aarding). Op deze wijze wordt voorkomen dat de grote stroom zich een andere weg zoekt met meer weerstand, waarbij zoveel energie wordt afgegeven dat brand of andere schade ontstaat.

Door de lage zelfinductie en weerstand van de bliksemafleider wordt getracht te voorkomen dat er zich te veel spanning opbouwt bovenop het dak. De bliksemafleider op het dak dient om de bliksem naar aarde af te voeren met behulp van een bliksemgeleider systeem en aardingssysteem. De doorsnede van de bliksemafleider is dik genoeg om de grote stroom af te kunnen voeren. Scherpe bochten worden vermeden om te voorkomen dat de stroom in de bocht als gevolg van een verhoogd veld alsnog van de koperdraad op iets anders overspringt.

Noemenswaardig is de secundaire bliksemschade. De grote stroom van de blikseminslag kan in het gebouw voldoende stroom en spanning opwekken om alsnog schade aan elektronische apparatuur te veroorzaken.
Bij hoogspanningsmasten worden de stroomvoerende geleiders beschermd door één of meerdere aarddraden. Deze hebben de taak om de bliksem op te vangen en via de masten naar de aarde te voeren. Daarbij ontstaat soms toch een kortsluiting omdat de grote bliksemstromen grote spanningen op de hoogspanningsmasten veroorzaken. Dit zorgt voor overslag op de isolatoren van de stroomvoerende circuits. Dit is vooral problematisch als tegelijkertijd meerdere circuits aan de mast getroffen worden.

Bent u op zoek naar professionele bliksemafleiding? Kijk dan naar onze diensten op het gebied van bliksembeveiliging of neem contact met ons op.

Technische informatie over bliksemafleiders: Klasse-indeling

In Nederland wordt een klasse-indeling voor een bliksemafleider gehanteerd op basis van de NEN-EN-IEC 62305, waarbij door middel van de nummering een aflopend hogere beschermingsklasse aangegeven wordt. LPL I is in Nederland de hoogste beveiligingsgraad LPL IV de laagste. De klasse-indeling volgens de oude norm (NEN 1014) is een geheel andere.

Klasse LPL IV

Bliksemafleider van klasse LPL IV betreft installaties van beperkte omvang. Er is geen potentiaalvereffening toegepast. Daken zijn als volgt beveiligd:

  • Daknet met mazen van 20 x 20 meter;
  • Afgaande leidingen om de 20 meter.

De beveiligingsgraad is voornamelijk afhankelijk van de afstand die is aangehouden tussen metalen delen van het object en de uitwendige bliksembeveiligingsinstallatie. De voor deze klasse te hanteren beveiligingsgraad is 0,81.

Klasse LPL III

Bliksemafleider van klasse LPL III is de traditionele vorm van bliksembeveiliging er is potentiaalvereffening toegepast. Daken zijn als volgt beveiligd:
normale dakconstructie:

  • daknet met mazen van 15 x 15 m;
  • afgaande leidingen om de 15 m.

De beveiligingsgraad is afhankelijk van de volgende aspecten:
a. voornamelijk de afstand die is aangehouden tussen metalen delen van het object en de uitwendige bliksembeveiligingsinstallatie;
b. de uitvoering van de opvanginrichtingen met eventueel aanvullende opvangers voor materieel dat op het dak is geplaatst.
De voor deze klasse te hanteren beveiligingsgraad is 0,88.

Klasse LPL II

Bliksemafleider van klasse LPL II is de verbeterde traditionele vorm van bliksembeveiliging er is potentiaalvereffening en overspanningsbeveiliging toegepast. Daken zijn als volgt beveiligd:

normale dakconstructie:

  • daknet met mazen van 10 x 10 m;
  • Afgaande leidingen om de 10 m.

De beveiligingsgraad is afhankelijk van de volgende aspecten:

a.de afstand die is aangehouden tussen metalen delen van het object en de uitwendige bliksembeveiligingsinstallatie;
b.de uitvoering van de opvanginrichting met eventueel aanvullende opvangers voor materieel dat op het dak is geplaatst.

De voor deze klasse te hanteren beveiligingsgraad is 0,95.

Klasse LPL I

Bliksemafleider van klasse LPL I is de geavanceerde vorm van bliksembeveiliging. Er is potentiaalvereffening en overspanningsbeveiliging toegepast. Daken zijn als volgt beveiligd:

normale dakconstructie:

  • daknet met mazen van 5 x 5 m;
  • afgaande leidingen om de 10 m.

De beveiligingsgraad is voornamelijk afhankelijk van de afstand die tussen metalen delen van het object en de uitwendige bliksembeveiligingsinstallatie is aangehouden. De voor deze klasse te hanteren beveiligingsgraad is 0,98.

De afgaande leidingen worden gelijkmatig over de omtrek van het gebouw aangebracht.

Door de afgaande leidingen op de hoeken van het object aan te brengen, worden zijdelingse inslagen vermeden. De onderlinge afstand van de afgaande leidingen is bepaald door de gekozen beschermingsklasse.

Bliksemafleider verplicht

bliksemafleider verplichtEen bliksemafleider is verplicht indien er duidelijke afspraken zijn gemaakt in verzekeringsvoorwaarden en garantievoorwaarden, bij het verlenen van subsidie, en vergunningen. Tevens dient volgens de Arbowet de werkgever of verantwoordelijke zorg te dragen om een veilige werkplek te garanderen. Dit kan aanleiding zijn om een bliksemafleider te laten installeren. Het voordeel hiervan is dat bij calamiteiten men kan aantonen dat aan de Arbowet is voldaan en men een bijdrage levert aan de bewijslast dat aan de verplichting tot het toepassen van een bliksemafleider is voldaan. De norm NEN-EN-IEC 62305 (waar de hedendaagse bliksemafleider aan dient te voldoen) wordt juridisch gezien als erkende stand der techniek.

  • Langs deze weg willen wij TLC bliksembeveiliging bedanken voor het behaalde resultaat betreft het beveiligen tegen blikseminslag van landgoed Drakensteyn- te Lage Vuursche. Wij zijn zeer tevreden.

    Hoofd T.D. K.L. van Zanten – Drakensteyn Lage Vuursche
  • Voor het beveiligen tegen blikseminslag van onze zonnepanelen zijn wij bijzonder tevreden over de manier van aanpak, installatie en nazorg.

    J.J. Bakker – Gemeente Spakenburg
  • Tijdens de werkzaamheden door TLC b.v. aan ons Research Centre is ons opgevallen dat de medewerkers zeer correct, en secuur te werk zijn gegaan. Ook de eindrapportage zag er keurig en verzorgd uit.

    Ir. H.J. Versteegh – University & Research Centre Wageningen
  • TLC bliksembeveiliging heeft voor diverse Datacentra’s in Nederland een uitstekende aarding en bliksem installatie naar alle tevredenheid voor ons geïnstalleerd. De werknemers zijn zeer goed op de hoogte van de diverse materie.

    P. D. van der Brink – Datacentre
  • Door geheel Nederland heeft TLC bliksembeveiliging voor ons naar alle tevredenheid diverse hoog en laagspannings-trafo’s geaard.  Zowel voor de klantzijde als voor het stroomleverend bedrijf.

    Hoofd uitvoering W. van Ginkel – Tuinbouwcomplexen
  • Voor de nieuwbouw van onze Villa met rietenkap heeft TLC bliksembeveiliging al in een vroeg stadium de aardings voorbereidingen getroffen waardoor de bliksemgeleiders onder het rietdak konden worden gemonteerd. Hier zijn wij heel erg blij mee omdat nu geen leidingen zichtbaar op het riet aanwezig zijn, bedankt TLC.

    Fam. de Jong –van Uiterwijk – Villa rietenkap
  • Langs deze weg willen wij TLC bliksembeveiliging bedanken voor het behaalde resultaat betreft het beveiligen tegen blikseminslag van landgoed Drakensteyn- te Lage Vuursche. Wij zijn zeer tevreden.

    Hoofd T.D. K.L. van Zanten – Drakensteyn Lage Vuursche
  • Voor het beveiligen tegen blikseminslag van onze zonnepanelen zijn wij bijzonder tevreden over de manier van aanpak, installatie en nazorg.

    J.J. Bakker – Gemeente Spakenburg
  • Tijdens de werkzaamheden door TLC b.v. aan ons Research Centre is ons opgevallen dat de medewerkers zeer correct, en secuur te werk zijn gegaan. Ook de eindrapportage zag er keurig en verzorgd uit.

    Ir. H.J. Versteegh – University & Research Centre Wageningen
  • TLC bliksembeveiliging heeft voor diverse Datacentra’s in Nederland een uitstekende aarding en bliksem installatie naar alle tevredenheid voor ons geïnstalleerd. De werknemers zijn zeer goed op de hoogte van de diverse materie.

    P. D. van der Brink – Datacentre
  • Door geheel Nederland heeft TLC bliksembeveiliging voor ons naar alle tevredenheid diverse hoog en laagspannings-trafo’s geaard.  Zowel voor de klantzijde als voor het stroomleverend bedrijf.

    Hoofd uitvoering W. van Ginkel – Tuinbouwcomplexen
  • Voor de nieuwbouw van onze Villa met rietenkap heeft TLC bliksembeveiliging al in een vroeg stadium de aardings voorbereidingen getroffen waardoor de bliksemgeleiders onder het rietdak konden worden gemonteerd. Hier zijn wij heel erg blij mee omdat nu geen leidingen zichtbaar op het riet aanwezig zijn, bedankt TLC.

    Fam. de Jong –van Uiterwijk – Villa rietenkap